Skrypt przeznaczony jest dla studentów różnych kierunków studiów licencjackich, inżynierskich i magisterskich. Rekomendujemy go zwłaszcza studentom kierunku biotechnologia w celu rozszerzenia wiedzy z zakresu mikrobiologii o zagadnienia związane z wykrywaniem i identyfikacją drobnoustrojów metodami klasycznej mikrobiologii. Niniejszy podręcznik prezentuje problemy związane z drobnoustrojami istotnymi dla zdrowia człowieka, zawiera opisy metod służących ich identyfikacji oraz stanowi rodzaj przewodnika po wybranych rodzajach bakterii.
Skrypt składa się z 14 ćwiczeń laboratoryjnych, które mogą być pomocne w uczeniu się samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków w trakcie mikrobiologicznego postępowania diagnostycznego. Aby przygotować się do realizacji zaproponowanych zajęć laboratoryjnych, student powinien wcześniej odbyć kurs z mikrobiologii podstawowej (ogólnej) i poznać podstawowe techniki mikrobiologiczne oraz budowę bakterii. Opisane ćwiczenia pozwolą poszerzyć wiedzę o metody stosowane w diagnostyce laboratoryjnej.
Spis treści
Wykaz stosowanych skrótów 9
ĆWICZENIE 1
Pozyskiwanie czystych kultur bakteryjnych z hodowli mieszanych –
ewaluacja trzech technik oraz kontrola czystości środowiska pracy 13
Wstęp teoretyczny 13
Zagadnienia do przygotowania. 14
Materiały. 14
1.1. Pozyskiwanie czystych kultur bakteryjnych z hodowli mieszanych. 14
1.2. Tworzenie subkultur bakterii. 15
1.3. Badanie wpływu temperatury na wytwarzanie barwników
bakteryjnych 16
Wykonanie 16
1.4. Kontrola czystości środowiska 16
Raport i opracowanie wyników 17
Literatura 17
ĆWICZENIE 2
Zasady diagnostyki mikrobiologicznej i studia morfologiczne nieznanej
bakterii 18
Wstęp teoretyczny 18
Zagadnienia do przygotowania. 18
Materiały. 18
2.1. Barwienie i obserwacja mikro- i makroskopowa mikroorganizmów 19
2.2. Wykrywanie form przetrwalnych bakterii 21
Procedura barwienia 22
2.3. Wykrywanie materiałów zapasowych – barwienie granulozy 23
2.4. Barwienie granuli cytoplazmatycznych 23
Raport i opracowanie wyników 23
Literatura 24
ĆWICZENIE 3
Analiza żywotności komórek bakteryjnych 25
Wstęp teoretyczny 25
Zagadnienia do przygotowania. 26
Materiały 27
3.1. Metoda płytkowa stosowana do oznaczania liczby drobnoustrojów 27
Raport i opracowanie wyników 28
3.2. Metoda mikroskopii fluorescencyjnej 29
Wykonanie 29
Raport i opracowanie wyników 29
Literatura 30
ĆWICZENIE 4
Charakterystyka fizjologiczna bakterii: testy fermentacji i oksydacji. 31
Wstęp teoretyczny 31
Zagadnienia do przygotowania. 32
Materiały 32
4.1. Badanie zdolności bakterii do fermentacji 33
4.2. Badanie zdolności bakterii do oksydacji 37
Raport i opracowanie wyników 39
Literatura 40
ĆWICZENIE 5
Charakterystyka fizjologiczna bakterii – reakcje hydrolityczne 41
Wstęp teoretyczny 41
Zagadnienia do przygotowania. 41
Materiały 41
5.1. Test na hydrolizę skrobi. 42
5.2. Test na hydrolizę kazeiny 43
5.3. Test na hydrolizę tłuszczów 43
5.4. Test na hydrolizę tryptofanu do indolu 43
5.5. Test na hydrolizę mocznika 44
Raport i opracowanie wyników 45
Literatura 45
ĆWICZENIE 6
Charakterystyka fizjologiczna bakterii – testy biochemiczne. 46
Wstęp teoretyczny 46
Zagadnienia do przygotowania. 46
Materiały. 46
6.1. Test na wytwarzanie siarkowodoru (H2S) 47
6.2. Test na wykorzystanie cytrynianu sodu jako jedynego źródła węgla 47
6.3. Deaminacja fenyloalaniny (test PPA) 48
6.4. Test IMViC. 48
6.5. Podłoże mleczne z lakmusem 49
Raport i opracowanie wyników 50
Raport z charakterystyki fizjologicznej bakterii (ćwiczenie 4–6) –
podsumowanie 50
Literatura 50
ĆWICZENIE 7
Gram-ujemne patogeny jelitowe. Identyfikacja pałeczek z rodziny
Enterobacteriaceae i zminiaturyzowane testy biochemiczne 51
Wstęp teoretyczny 51
Zagadnienia do przygotowania 53
7.1. Testy probówkowe i płytkowe 53
7.2. Zminiaturyzowane testy biochemiczne 55
Literatura 63
ĆWICZENIE 8
Izolacja i identyfikacja fenotypowa bakterii z rodzaju Staphylococcus 64
Wstęp teoretyczny 64
Zagadnienia do przygotowania. 67
Materiały. 67
8.1. Wzrost na podłożu z mannitolem i 7,5% NaCl 68
8.2. Badanie właściwości hemolitycznych oraz oznaczanie typu hemolizy. 69
8.3. Test na wytwarzanie katalazy 69
8.4. Test na fermentację D-trehalozy 69
8.5. Oznaczanie czynnika CF i test na koagulazę 69
8.6. Test wrażliwości na lizostafynę. 70
8.7. Test na fermentację cukrów na podłożu Hugh–Leifsona 70
8.8. Test na wykrywanie DNazy 71
8.9. Testy wrażliwości na antybiotyki: furazolidon, nowobiocynę,
polimyksynę B 71
Raport i opracowanie wyników 72
Literatura 72
ĆWICZENIE 9
Diagnostyka paciorkowców i enterokoków 74
Wstęp teoretyczny 74
Zagadnienia do przygotowania 75
Materiały 76
9.1. Obserwacja morfologii kolonii na podłożu agarowym oraz badanie
właściwości hemolitycznych paciorkowców na podłożu krwawym 77
9.2. Testy fizjologiczne – identyfikacja różnych grup streptokoków 79
9.3. Identyfikacja enterokoków oraz różnicowanie w obrębie rodzaju
Enterococcus 82
9.4. Inne testy stosowane w identyfikacji paciorkowców 85
Raport i opracowanie wyników 85
Literatura 87
ĆWICZENIE 10
Badanie lekowrażliwości bakterii przy użyciu metod fenotypowych 88
Wstęp teoretyczny 88
Materiały. 93
10.1. Jakościowe badanie wrażliwości szczepów z wykorzystaniem metody
dyfuzyjno-krążkowej 93
10.2. Ilościowe określanie wrażliwości szczepów na antybiotyki 93
Raport i opracowanie wyników 94
10.3. Oznaczanie oporności na metycylinę dla szczepów S. aureus
(szczepy MRSA). 95
Raport i opracowanie wyników 97
Literatura 97
ĆWICZENIE 11
Test na wytwarzanie reduktazy przez bakterie mlekowe 98
Wstęp teoretyczny 98
Zagadnienia do przygotowania. 99
Materiały 99
Wykonanie 99
Raport i opracowanie wyników 100
Literatura 100
ĆWICZENIE 12
Identyfikacja bakterii obecnych w wodzie środowiskowej 101
Wstęp teoretyczny 101
Zagadnienia do przygotowania. 101
Materiały. 102
12.1. Test domniemania. 102
12.2. Test potwierdzający 104
12.3. Test końcowego potwierdzenia. 106
12.4. Zastosowanie podłoża chromogennego do badania próbek wody 106
Raport i opracowanie wyników 107
Literatura 108
ĆWICZENIE 13
Komensalizm, synergizm i antagonizm mikroorganizmów. 109
Wstęp teoretyczny 109
Zagadnienia do przygotowania. 109
Materiały 109
13.1. Komensalizm. 110
13.2. Synergizm bakteryjny 111
13.3. Antagonizm mikrobiologiczny 114
Raport i opracowanie wyników 114
Literatura 115
ĆWICZENIE 14
Budowa ekosystemu na podstawie kolumny Winogradskiego 116
Wstęp teoretyczny 116
Zagadnienia do przygotowania. 117
Materiały. 117
Wykonanie 118
Raport i opracowanie wyników 119
Literatura 11
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.