BEZPIECZEŃSTWO OBIEKTÓW BUDOWLANYCH W SĄSIEDZTWIE TUNELI

Bezpieczeństwo obiektów budowlanych w sąsiedztwie tuneli
Safety of Structures in the Vicinity of Tunnels. Guidelines

Tomasz Godlewski, Witold Bogusz, Anna Siemińska-Lewandowska

Dynamiczny rozwój budownictwa na terenach zurbanizowanych znacznie zwiększył zapotrzebowanie na wykorzystywanie przestrzeni podziemnej, w tym na budowę nowych tuneli. Obiekty te mają charakter liniowy i często w zasięgu ich oddziaływania zlokalizowanych jest wiele obiektów budowlanych oraz infrastruktura techniczna. Konieczność oceny oddziaływań związanych z budową tuneli w aspekcie ochrony sąsiadującej zabudowy stanowi więc jeden z głównych elementów projektowania geotechnicznego dla tego rodzaju inwestycji.

Niniejsze wytyczne zawierają zalecenia dotyczące oceny wpływu budowy tuneli na przemieszczenia podłoża w otoczeniu oraz na istniejące obiekty sąsiednie w zakresie wpływów statycznych, a także rekomendują sposoby postępowania w przypadku wystąpienia nadmiernych uszkodzeń wywołanych budową.

Wytyczne obejmują następujące zagadnienia: wpływ na przemieszczenia podłoża nad samym tunelem oraz w jego bezpośrednim otoczeniu w funkcji parametrów niecki osiadań, rekomendacje w tym zakresie, ustalone na bazie doświadczeń z drążenia tarczą TBM, zasięg oddziaływania i przewidywane wartości przemieszczeń, a także minimalne wymagania związane z poziomem analizy z uwagi na stan techniczny istniejących obiektów, zakres monitoringu oraz identyfikację i zarządzanie ryzykiem.

Spis treści

Streszczenie 5
Summary 5

1. Wstęp 7
1.1. Wprowadzenie 7
1.2. Przedmiot i zakres opracowania 8
1.3. Terminy i definicje 9
1.4. Stosowane oznaczenia i symbole 10

2. Zasady ogólne 12
2.1. Wymagania ogólne dotyczące oceny oddziaływania 12
2.2. Zalecany tryb postępowania przy projektowaniu tunelu w terenie zabudowanym 13
2.3. Weryfikacja stanów granicznych w ocenie oddziaływania 18

3. Strefa oddziaływania tunelu 22
3.1. Model geotechniczny podłoża 22
3.2. Niecka osiadania i strata objętości gruntu 23
3.3. Wpływ innych robót budowlanych 27
3.4. Analiza wyników na potrzeby kolejnych realizacji 28

4. Ocena przemieszczeń podłoża 29
4.1. Zalecenia ogólne i metody oceny przemieszczeń podłoża 29
4.2. Metody uproszczone 30
4.3. Metody półempiryczne 33
4.4. Metody numeryczne 40

5. Ocena oddziaływań tunelu na stan techniczny obiektów 45
5.1. Przedmiot i zakres oceny 45
5.2. Diagnostyka obiektu budowlanego 46
5.3. Dopuszczalne i graniczne wartości przemieszczeń konstrukcji 48
5.4. Dopuszczalne i graniczne wartości przemieszczeń instalacji podziemnych 50

6. Identyfikacja i zarządzanie ryzykiem w ocenie oddziaływania tunelu 52
6.1. Identyfikacja i ocena ryzyka 52
6.2. Zarządzanie ryzykiem 54

7. Metody zabezpieczania przed nadmiernymi uszkodzeniami 56

8. Monitorowanie obiektów w czasie budowy 58
8.1. Zalecenia ogólne 58
8.2. Plan kontroli i monitorowania 59
8.3. Monitoring tuneli 61
8.4. Monitoring uzbrojenia terenu 63
8.5. Częstotliwość pomiarów 63
8.6. Graniczne wartości przemieszczeń 67
8.7. Dokumentowanie wyników monitoringu 68
8.8. Wykorzystanie metody obserwacyjnej w procesie drążenia tuneli 69

9. Dokumentowanie wyników oceny oddziaływania 71

Bibliografia 73