ILUZJE WSZECHWŁADZY KATALOG DO WYSTAWY

Iluzje wszechwładzy /katalog do wystawy/
praca zbiorowa (red. Aleksandra Paradowska), Iluzje wszechwładzy /katalog do wystawy/

Konkretne budynki i ich plany stanowią doskonałą podstawę do opowiadania o przeszłości. Dzięki nim możliwe jest spojrzenie na powszechnie znane wydarzenia z nowej perspektywy. Z takiego przekonania wyrosła koncepcja wystawy „Iluzje wszechwładzy. Architektura i codzienność pod okupacją niemiecką” (Centrum Kultury Zamek w Poznaniu. 18.10.2024 – 9.02.2025) oraz towarzyszącego jej katalogu.

Już od 1939 roku niemieckie władze konsekwentnie budowały iluzję wszechwładnego panowania nad okupowanym terytorium Polski. Było to szczególnie widoczne w architekturze, tworzącej ramy dla codzienności. Planowanie i budowanie stanowiło centralny element nazistowskiej polityki, wpływający w ogromnym stopniu na warunki życia oraz możliwości przetrwania ludności polskiej i żydowskiej.
Ten aspekt okupacji został przedstawiony na przykładzie Warthegau / Kraju Warty – terenu wcielonego bezpośrednio do Rzeszy. Eksponaty z epoki opowiadają o różnorodnych przestrzeniach: miastach i tworzących je budynkach, wnętrzach urzędów i mieszkań oraz krajobrazie. Narracja osnuta jest wokół realiów życia zarówno Niemców, jak i Polaków oraz Żydów. Częścią tej opowieści są także wnętrza dawnego zamku cesarskiego z 1910 roku, który w czasie wojny został przebudowany na poznańską „rezydencję Führera” i gauleitera Warthegau. Ingerencja artystyczna Izy Tarasewicz w planowanym gabinecie Hitlera stanowi integralną część wystawy i otwiera pole do refleksji nad historią i współczesnością.