KAMIENNY POZNAŃ O SKAŁACH, KTÓRE TWORZĄ MIASTO

Kamienny Poznań O skałach które tworzą miasto
Skoczylas Janusz

Kamienny Poznań. O skałach, które tworzą miasto to oryginalny obraz stolicy Wielkopolski opisywanej w perspektywie skał, dzięki którym powstawała i rozwijała się. Profesor Janusz Skoczylas prezentuje stan badań geologicznych nad Poznaniem od X wieku do współczesności, opisuje w tym kontekście m.in. kluczowe dla miasta budynki, place, parki oraz cmentarze. Tworzy geologiczny przewodnik po Poznaniu, udowadniając, że „geoatrakcje znajdujące się w miastach mogą być co najmniej równie interesujące jak atrakcje kulturowe”.

Spis treści
Wstęp 7
1. Charakterystyka kamienia 11
1.1. Kamień jako element historii i kultury człowieka 11
1.2. Co to jest kamień? 15
1.3. Klasyfikacja skał w zastosowaniach przemysłowych 23
1.4. Symbolika kamienia 30
1.5. Kamień w turystyce Poznania 32
2. Kamień w Poznaniu do 1793 roku 35
2.1. Wykorzystanie kamienia w średniowieczu 35
2.1.1. Ostrów Tumski w Poznaniu 36
2.1.2. Poznań lewobrzeżny 70
2.2. Tendencje w rozwoju kamiennej architektury
i sztuki w Poznaniu w XVI–XVIII wieku 83
2.2.1. Kościół farny 86
2.2.2. Prace nad kamienną infrastrukturą miasta
w drugiej połowie XVIII wieku 88
3. Wystrój kamieniarski Poznania w architekturze
i terenach zieleni od końca XVIII wieku 93
3.1. Okres panowania niemieckiego 93
3.1.1. Kierunki rozwoju infrastruktury miejskiej 94
3.1.2. Miasto twierdza 98
3.1.3. Rozwój przemysłu budowlanego 101
3.2. Okres 1918–2022 105
3.3. Ważniejsze obiekty kamiennej architektury 111
3.3.1. Zamek cesarski 112
3.3.2. Collegium Maius 124
3.3.3. Collegium Minus i Collegium Iuridicum 127
3.3.4. Biblioteka Uniwersytecka 132
3.3.5. Nowy budynek Dyrekcji Kolei (al. Niepodległości 30) 133
3.3.6. Gmach Dyrekcji Poczty i dawne Ziemstwo Kredytowe 134
3.3.7. Gmach Agend Miejskich (ul. Paderewskiego 10) 135
3.3.8. Archiwum Państwowe 137
3.3.9. Dawny gmach PKO przy placu Wolności 138
3.3.10. Wieżowiec PGK Centrum 140
3.3.11. Niszczenie okładziny kamiennej zabytkowych gmachów
i próby ich czyszczenia 141
3.4. Kamień na terenach zieleni 145
3.4.1. Ogród Botaniczny UAM 145
3.4.2. Park Cytadela 151
3.4.3. Wybrane poznańskie cmentarze 167
3.5. Formy ekspozycji i popularyzacji kamienia 183
3.5.1. Lapidarium 183
3.5.2. Muzeum Ziemi Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu 193
3.5.3. Geologiczne ekspozycje we wnętrzach
Instytutu Geologii UAM 196
Zakończenie 199
Bibliografia 206
Spis ilustracji 215