ERGONOMIA – OCENA STANOWISK PRACY

Niniejszy podręcznik podejmuje tematykę ergonomii środowiska pracy. Jest przeznaczony dla studentów uczelni technicznych jako uzupełnienie wiedzy z zakresu oceny ergonomicznej stanowisk pracy. Omówiono w nim zagadnienia dotyczące kształtowania przestrzeni pracy, organizacji pracy na stanowisku, obciążenia człowieka pracą i środowiskiem oraz metod oceny ryzyka zawodowego. Informacje zawarte w podręczniku opracowano na podstawie dostępnej literatury, ustaw i rozporządzeń, norm i standardów oraz źródeł internetowych (według stanu na 1.06.2018).
W rozdziale pierwszym przedstawiono definicję stanowiska pracy oraz informacje ogólne, związane z działalnością przedsiębiorstwa, dotyczące warunków, czasu i trybu pracy, wymaganych kwalifikacji zawodowych oraz zakresu obowiązków.
W rozdziale drugim omówiono podstawowe czynniki wpływające na organizację przestrzenną stanowiska, zapewniające bezpieczeństwo i komfort pracy. Rozdział zawiera informacje na temat danych antropometrycznych, pozycji przy pracy i przestrzeni czynności ruchowych, które uwzględnia się przy kształtowaniu stanowisk pracy. Zwrócono uwagę na organizację pracy na stanowisku, elementy wyposażenia oraz ich rozmieszczenie.
Rozdział trzeci poświęcono ergonomicznej ocenie obciążenia człowieka pracą. Omówiono podstawowe informacje dotyczące obciążenia fizycznego i psychicznego oraz przedstawiono zagadnienia związane z czasem pracy.
W rozdziale czwartym zawarto analizę obciążenia środowiskiem pracy, zwracając uwagę w szczególności na czynniki fizyczne, jak mikroklimat, oświetlenie, hałas, drgania mechaniczne i pole elektromagnetyczne. W ograniczonym zakresie omówiono czynniki biologiczne oraz chemiczne i pyły, promieniowanie jonizujące, a także czynniki powodujące wypadki, jak prąd elektryczny i zagrożenia mechaniczne.
Rozdział piąty przedstawia dane z zakresu metod oceny ryzyka zawodowego z uwzględnieniem metod identyfikacji zagrożeń. W rozdziale szóstym odniesiono się do wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Analiza przyczyn ich występowania wpływa na poprawienie warunków panujących na stanowiskach. Przedstawiono kilka ogólnych zaleceń dotyczących kształtowania bezpiecznych warunków pracy oraz zaprezentowano najważniejsze organy sprawujące nadzór i kontrolę na terenie Polski.