OŚWIETLENIE ULIC

Oświetlenie ulic ; Wojciech Żagan

Niezwykle dynamicznym subobszarem oświetlenia ulicznego jest sfera używanych do tego celu źródeł światła, medialnie opanowana obecnie przez LED-y, wypromowane jako najlepsze rodzaje oświetlenia ulic przez ich producentów. Dziś niechętnie przyjmowany do świadomości jest fakt, że skuteczność świetlna LED-ów i uznanych za przestarzałe wysokoprężnych lamp sodowych są bardzo podobne, a więc energooszczędność nie powinna być argumentem przemawiającym za powszechnością stosowania źródeł elektroluminescencyjnych. W sferze wyboru oświetlenia ulicznego mamy więc bardzo dynamiczną sytuację, która wymaga spokojnej i rzeczowej interpretacji. Taki cel przyświecał decyzji napisania tej pracy przez autora dysponującego bogatym doświadczeniem wieloletniego uczestnictwa w rozwoju oświetlenia ulicznego i tworzącego dziesiątki projektów oświetlenia ulic wielu miast.

Spis treści

WSTĘP 7

1. ROZWAŻANIA WSTĘPNE – CELE, ZADANIA I IDEA OŚWIETLANIA ULIC 9

1.1. Cel oświetlania ulic 9

1.2. Zadania oświetlenia ulicznego 9

1.3. Oświetlenie uliczne a wypadki na drogach 11

1.4. Bilans zysków i strat oświetlenia ulicznego 14

1.5. Ogólne kryteria jakościowe oświetlenia ulic 15

1.6. Kryteria jakościowe oświetlenia ulic o niewielkim natężeniu ruchu i ruchu mieszanym 19

1.7. Oświetlenie uliczne a incydenty kryminalne na ulicach i drogach 20

1.8. Dlaczego oświetlenie uliczne ma związek z incydentami kryminalnymi na drogach? 24

2. PODSTAWY TEORETYCZNE OŚWIETLENIA ULICZNEGO 26

2.1. Podstawy wizualne oświetlenia ulicznego 26

2.2. Dlaczego kontrast negatywowy? 29

2.3. Warunki widzenia na drogach – geometria widzenia kierowcy 33

2.4. Bryła fotometryczna oprawy oświetlenia ulicznego 41

2.5. Olśnienie w oświetleniu ulicznym 46

2.6. Nawierzchnie drogowe – właściwości refleksyjne i klasyfikacja 48

3. PRAKTYKA I NORMALIZACJA W OŚWIETLENIU ULIC 54

3.1. Systemy rozmieszczania latarń 54

3.2. Standaryzacja i normalizacja w oświetleniu ulicznym 59

3.2.1. Rozwój podejścia do oświetlenia ulicznego59

3.2.2. Charakterystyka współczesnych wymagań normalizacyjnych i uznanych za­sad oświetlania ulic 62

3.2.3. Algorytm postępowania prowadzący do wyboru wymagań oświetleniowych 63

3.3. Oświetlenie ulic – zalecenia dla projektantów i inwestorów 70

3.3.1. Zalecenia oświetlenia prostych odcinków ulic 70

3.3.2. Zalecenia oświetlenia odcinków ulic przebiegających po łuku 74

3.3.3. Zalecenia oświetlenia skrzyżowań i węzłów drogowych 77

3.3.4. Oświetlenie tuneli drogowych 82

3.3.5. Oświetlenie przejść dla pieszych 92

4. POMIARY OŚWIETLENIA ULICZNEGO 116

4.1. Sprzęt pomiarowy stosowany w pomiarach oświetlenia ulicznego 118

4.1.1. Luksomierze 118

4.1.2. Mierniki luminancji 124

4.2. Rozmieszczanie punktów pomiarowych w trakcie badania oświetlenia ulicznego 132

4.2.1. Rozmieszczanie punktów pomiarowych w trakcie pomiarów natężenia oświe­tlenia 132

4.3. Organizacja pomiarów oświetlenia ulicznego i bezpieczeństwo ekipy pomiarowej 133

5. ZAGADNIENIA POWIĄZANE Z OŚWIETLENIEM ULICZNYM 139

5.1. Estetyka oświetlenia ulicznego 139

5.2. Modernizacja oświetlenia ulicznego 146

5.2.1. Strategia przeprowadzania modernizacji oświetlenia 151

5.3. Kierunki rozwoju oraz nowatorskie rozwiązania oświetlenia ulicznego 152

5.3.1. Asymetryczne oświetlenie ulic152

5.3.2. Oświetlenie nadążne (współbieżne) 154

5.3.3. Świecąca nawierzchnia 156

5.3.4. Przedwieczorne wspomaganie oświetlenia miast przez lustra 158

5.3.5. Inne nowatorskie propozycje oświetlenia ulicznego 159

5.4. Obowiązek dbałości o bezpieczeństwo ruchu a obowiązek oświetlenia ulicznego 160

5.5. Oświetlenie reklam ulicznych 163

5.5.1. Niejasny stan prawny 164

5.5.2. Co z tą luminancją? 165

5.5.3. Zalecenia konstrukcyjne oświetlania tablic reklamowych 166

LITERATURA 170