WENTYLACJA I KLIMATYZACJA PROJEKTOWANIE I NADZÓR INWESTORSKI + PROGRAMY KALKULACYJNE

Wentylacja i klimatyzacja. Projektowanie i nadzór inwestorski + programy kalkulacyjne

Kazimierz Żarski

rok wydania: 2024, wydanie pierwsze

Stan prawny: 1 stycznia 2024 r.
Opis
Publikacja ma na celu przybliżenie zagadnień projektowania i użytkowania instalacji wentylacji i klimatyzacji komfortu oraz wentylacji i klimatyzacji technologicznej w budynkach mieszkalnych, a także obiektach o specjalnym przeznaczeniu (banki, rezydencje, sale zebrań, sale widowiskowe i koncertowe).
Jest poradnikiem umożliwiającym zapoznanie się z zagadnieniami projektowania i eksploatacji instalacji.
Książka jest adresowana do projektantów i inspektorów nadzoru instalacji wentylacji i klimatyzacji, ale mogą z niej korzystać także wykonawcy robót. Książka może też być przydatna dla studentów inżynierii środowiska i infrastruktury obiektów budowlanych.
Publikacja składa się z:
– 17 rozdziałów
– elektronicznego załącznika (arkusze kalkulacyjne i autorskie programy komputerowe wspomagające projektowanie systemów wentylacji i klimatyzacji)
– 161 rysunków
– 116 tabel.
Spis treści
Od Wydawcy 13
Przedmowa 15
Rozdział 1. Wentylacja i klimatyzacja – cel stosowania i podstawowe definicje 17
Rozdział 2. Przepisy prawa w dziedzinie wentylacji i klimatyzacji 21
2.1. Ustawy i rozporządzenia 21
2.2. Normy zharmonizowane 25
2.3. Normy krajowe 29
2.4. Inne źródła 30
2.5. Ocena stanu prawnego w dziedzinie wentylacji i klimatyzacji 31
Rozdział 3. Właściwości fizyczne i chemiczne powietrza 33
3.1. Powietrze wilgotne jako medium w wentylacji i klimatyzacji 33
3.2. Właściwości termodynamiczne powietrza wilgotnego 34
3.2.1. Gęstość i objętość właściwa 34
3.2.2. Lepkość 34
3.2.3. Pojemność cieplna 35
3.2.4. Przewodność cieplna 35
3.2.5. Rozszerzalność cieplna 36
3.3. Parametry termodynamiczne powietrza wilgotnego 36
3.3.1. Ciśnienie całkowite i cząstkowe 36
3.3.2. Temperatura termometru suchego 38
3.3.3. Wilgotność bezwzględna i względna 38
3.3.4. Zawartość wilgoci 39
3.3.5. Temperatura punktu rosy 41
3.3.6. Gęstość powietrza wilgotnego 41
3.3.7. Entalpia właściwa 42
3.3.8. Arkusz kalkulacyjny do wyznaczenia właściwości powietrza wilgotnego 44
3.4. Inne właściwości fizyczne powietrza 46
3.5. Wybrane właściwości chemiczne powietrza 48
3.6. Pomiar parametrów powietrza wilgotnego 49
3.7. Przepływ powietrza w przewodach wentylacyjnych 51
Rozdział 4. Przemiany powietrza wilgotnego w ujęciu komputerowym 57
4.1. Mieszanie strumieni powietrza 58
4.2. Ogrzewanie powietrza 61
4.3. Chłodzenie powietrza 62
4.4. Odzyskiwanie ciepła i wilgoci 64
4.5. Nawilżanie powietrza 68
4.6. Osuszanie powietrza 70
4.7. Kompleksowy proces przygotowania powietrza w wentylacji i klimatyzacji 71
Rozdział 5. Komfort cieplno-wilgotnościowy i warunki higieniczne w pomieszczeniach zamkniętych 81
5.1. Metabolizm organizmu ludzkiego 81
5.2. Temperatura odczuwalna 89
5.3. Odczucie wilgotności powietrza 90
5.4. Wymiana i ruch powietrza w pomieszczeniu 92
5.5. Jakość środowiska wewnętrznego. Parametry subiektywne oceny jakości powietrza w pomieszczeniach 93
Rozdział 6. Wentylacja naturalna 99
6.1. Mechanizmy działania wentylacji naturalnej 99
6.2. Sposoby zwiększania skuteczności wentylacji naturalnej 110
Rozdział 7. Elementy instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej 115
7.1. Wentylatory i centrale wentylacyjne 115
7.2. Przewody, kształtki i ich zamocowanie 119
7.3. Elementy nawiewne 122
7.4. Elementy wywiewne 126
7.5. Elementy zamykające i regulacyjne 127
7.6. Czerpnie i wyrzutnie powietrza 129
7.7. Filtry powietrza 131
7.8. Tłumiki hałasu 135
7.9. Elementy zabezpieczenia przeciwpożarowego 135
7.10. Izolacja cieplna przewodów 137
7.11. Klimatyzatory 138
7.12. Klimakonwektory 139
7.13. Belki chłodzące i chłodnice powierzchniowe 140
Rozdział 8. Procedura projektowania instalacji klimatyzacji i wentylacji jednostrefowej 143
8.1. Określenie miarodajnych parametrów klimatu zewnętrznego 144
8.1.1. Temperatura i wilgotność względna powietrza zewnętrznego 145
8.1.2. Prędkość i kierunek wiatru 146
8.1.3. Promieniowanie słoneczne 146
8.1.4. Zawartość substancji zanieczyszczających powietrze 150
8.2. Określenie miarodajnych parametrów mikroklimatu wewnętrznego 151
8.2.1. Temperatura i wilgotność względna powietrza wewnętrznego 151
8.2.2. Prędkość ruchu powietrza 153
8.2.3. Zawartość zanieczyszczeń w powietrzu 154
8.3. Bilans cieplno-wilgotnościowy pomieszczeń, bilans zanieczyszczeń 155
8.3.1. Zyski ciepła i wilgoci od ludzi 156
8.3.2. Zyski ciepła i wilgoci od maszyn i urządzeń 157
8.3.3. Zyski ciepła i wilgoci z powierzchni cieczy 166
8.3.4. Zyski ciepła od oświetlenia wewnętrznego 170
8.3.5. Zyski ciepła od nasłonecznienia 173
8.3.6. Zyski ciepła i wilgoci przez infiltrację powietrza zewnętrznego 183
8.3.7. Zyski ciepła przez przenikanie z przestrzeni niechłodzonych 183
8.3.8. Sumaryczne zyski ciepła i wilgoci w pomieszczeniu 184
8.3.9. Emisja zanieczyszczeń 187
8.4. Obliczenie strumienia powietrza do wentylacji i klimatyzacji 192
8.4.1. Wyznaczenie strumienia powietrza w oparciu o kryteria higieniczne (komfortu) 192
8.4.2. Wyznaczenie strumienia powietrza w oparciu o krotność wymiany powietrza 194
8.4.3. Wyznaczenie strumienia powietrza na podstawie zysków ciepła 197
8.4.4. Wyznaczenie strumienia powietrza na podstawie zysków wilgoci 198
8.4.5. Wyznaczenie strumienia powietrza na podstawie emisji zanieczyszczeń 201
8.4.6. Systemy o stałym i zmiennym strumieniu powietrza 210
8.5. Dobór parametrów procesu i dobór urządzeń do przygotowania powietrza 212
8.5.1. Temperatura powietrza nawiewanego 213
8.5.2. Zawartość wilgoci w powietrzu nawiewanym 213
8.5.3. Sprawność temperaturowa odzyskiwania ciepła 214
8.5.4. Czystość powietrza nawiewanego, dobór filtrów 215
8.5.5. Dopuszczalny poziom hałasu, dobór tłumików dźwięku 217
8.6. Dobór algorytmu automatycznej regulacji parametrów powietrza w wentylacji i klimatyzacji 226
8.6.1. Automatyczna regulacja parametrów powietrza w instalacji wentylacji (wymiennik OC) 226
8.6.2. Automatyczna regulacja parametrów powietrza w instalacji klimatyzacji 236
8.7. Organizacja przepływu powietrza przez pomieszczenie 240
8.7.1. Wentylacja ogólna 240
8.7.2. Wentylacja lokalna 241
8.7.3. Nawiew wyporowy i nawiew z mieszaniem powietrza 246
8.7.4. Dobór i rozmieszczenie elementów nawiewnych i wywiewnych w pomieszczeniach 253
8.8. Dobór przekroju i obliczenia hydrauliczne przewodów transportujących powietrze 263
8.9. Dobór izolacji cieplnej przewodów 267
8.10. Dobór centrali wentylacyjnej i klimatyzacyjnej 271
8.10.1. Dobór centrali stosownie do wymaganego procesu przygotowania powietrza 271
8.10.2. Dobór i sposób regulacji wymiennika do odzyskiwania ciepła 272
8.10.3. Dane projektowe do zamówienia centrali wentylacyjnej i klimatyzacyjnej 273
8.10.4. Dobór urządzeń peryferyjnych (nawilżacze, lampy UV) 275
8.10.5. Dopuszczalny wskaźnik mocy wentylatorów (SFP) 276
8.10.6. Lokalizacja centrali 278
Rozdział 9. Instalacje wentylacji wielostrefowej 281
9.1. Instalacja wentylacji z miejscowym podgrzewaniem powietrza 281
9.2. Instalacja wentylacji z miejscowym chłodzeniem powietrza 283
9.3. Instalacja wentylacji z miejscowym chłodzeniem i podgrzewaniem powietrza 284
9.4. Instalacja wentylacji z miejscowymi chłodnicami (nagrzewnicami) powietrza w pomieszczeniu (tzw. klimakonwektorami) 285
9.5. Instalacja wentylacji z miejscowymi chłodnicami pomieszczeń z bezpośrednim odparowaniem czynnika chłodniczego (tzw. klimatyzatorami) 288
Rozdział 10. Scentralizowane instalacje chłodu 291
10.1. Zasady doboru klimakonwektorów współpracujących z systemem wentylacji mechanicznej 291
10.2. Zasady obliczeń hydraulicznych instalacji wody lodowej 298
10.3. Dobór centrali chłodu 304
Rozdział 11. Powiązanie projektu wentylacji i klimatyzacji z innymi branżami projektu budynku 311
11.1. Powiązanie projektu wentylacji i klimatyzacji z architekturą, konstrukcją budynku, instalacjami elektrycznymi, niskoprądowymi i systemami automatyki i sygnalizacji 312
11.2. Przygotowanie danych do projektu instalacji doprowadzającej ciepło do nagrzewnic i źródła ciepła 318
11.3. Przygotowanie danych do projektu instalacji chłodu 319
11.4. Przygotowanie danych do projektu instalacji wody i kanalizacji 319
Rozdział 12. Projekt instalacji wentylacji i klimatyzacji 321
12.1. Fazy projektu inwestycji 321
12.2. Zawartość projektu instalacji wentylacji i klimatyzacji 324
12.2.1. Opis techniczny 324
12.2.2. Część rysunkowa 327
12.2.3. Specyfikacje i zestawienia elementów 329
12.2.4 Załączniki 331
Rozdział 13. Aspekty ekonomiczne funkcjonowania instalacji wentylacji i klimatyzacji 339
13.1. Sezonowe zużycie ciepła i energii do wentylacji i klimatyzacji 339
13.2. Kalkulacja kosztów eksploatacji instalacji wentylacji i klimatyzacji w zależności od źródła ciepła i energii 348
Rozdział 14. Zagadnienia ochrony przeciwpożarowej i zabezpieczenia przed wybuchem 351
14.1. Kategoria zagrożenia pożarowego obiektów budowlanych.351
14.2. Klasa odporności pożarowej budynków 353
14.3. Klasa odporności ogniowej elementów budynków 355
14.4. Strefy pożarowe 356
14.5. Klasa wybuchowości i strefy zagrożone wybuchem 358
14.6. Wymagania, jakie powinna spełniać instalacja wentylacji i klimatyzacji w obiektach zagrożonych pożarem i wybuchem 360
Rozdział 15. Zagadnienia bezpieczeństwa użytkowania i zagrożenia o charakterze kryzysowym 365
15.1. Bezpieczeństwo użytkowania instalacji wentylacji i klimatyzacji 365
15.2. Wymagania, jakie powinna spełniać instalacja wentylacyjna i klimatyzacyjna ze względu na zagrożenia o charakterze kryzysowym 367
Rozdział 16. Nadzór inwestorski przy wykonawstwie instalacji wentylacji i klimatyzacji 371
16.1. Rola i działanie inspektora nadzoru w procesie inwestycyjnym wentylacji i klimatyzacji 371
16.1.1. Zapoznanie się z dokumentacją techniczną i jej merytoryczna ocena 374
16.1.2. Ustalenia zasad współpracy z wykonawcą 376
16.1.3. Bieżąca kontrola jakości wykonywanych robót 377
16.1.4. Udział w próbach i odbiorach częściowych (robót zanikających) 378
16.1.5. Udział w niezbędnych badaniach 378
16.1.6. Udział w odbiorze końcowym 379
16.1.7. Potwierdzenie wykonanych robót i usunięcia wad 380
16.1.8. Kontrola finansowa realizacji zadania 380
16.1.9. Współpraca i koordynacja działania z innymi wykonawcami 382
16.2. Szczegółowy zakres działań Inspektora Nadzoru, prób i odbiorów instalacji wentylacji i klimatyzacji 384
16.2.1. Przekazanie placu budowy (frontu robót) 384
16.2.2. Kontrola jakości i dopuszczenia do obrotu elementów składowych instalacji 385
16.2.3. Kontrola zgodności elementów instalacji z dokumentacją projektową 387
16.2.4. Bieżąca kontrola montażu przewodów i zamocowań 389
16.2.5. Kontrola prawidłowości montażu nawiewników i elementów wywiewnych 390
16.2.6. Próby szczelności instalacji transportującej powietrze 391
16.2.7. Kontrola montażu centrali wentylacyjnej i klimatyzacyjnej 393
16.2.8. Kontrola montażu izolacji cieplnej przewodów 394
16.2.9. Kontrola montażu klimatyzatorów i klimakonwektorów 394
16.2.10. Kontrola montażu instalacji i centrali chłodu 395
16.2.11. Badania wydajności instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej 395
16.2.12. Badanie poziomu hałasu w pomieszczeniach 396
16.2.13. Udział w odbiorach częściowych i końcowych branż pokrewnych (instalacja wody i kanalizacji, instalacja ciepła do nagrzewnic, instalacja chłodu, instalacja elektryczna, automatyczna regulacja, BMS, monitoring, instalacje niskoprądowe) 396
16.2.14. Udział w odbiorach częściowych, odbiorze końcowym i przekazaniu obiektu do użytkowania 397
Rozdział 17. Wytyczne projektowania wentylacji i klimatyzacji w wybranych obiektach 403
17.1. Budynki jednorodzinne 403
17.2. Budynki mieszkalne wielorodzinne 404
17.3. Hotele 406
17.4. Biura 407
17.5. Budynki oświatowe 409
17.6. Budynki handlowe 410
17.7. Obiekty gastronomiczne 413
17.8. Sale sportowe 416
17.9. Hale widowiskowe 418
17.10. Sale koncertowe, teatry, kina 419
17.11. Baseny kąpielowe 420
17.12. Szpitale 424
17.13. Lotniska 426
17.14. Rozdzielnie elektryczne 426
17.15. Akumulatornie 427
17.16. Laboratoria 429
17.17. Zakłady mleczarskie 431
17.18. Zakłady obróbki drewna 433
17.19. Zakłady obróbki metalu 434
17.20. Hale sprężarek przemysłowych 435
17.21. Garaże i stacje obsługi samochodów 438
17.22. Magazyny i chłodnie przemysłowe 441
17.23. Malarnie 441
17.24. Spawalnie 442
Bibliografia 445
Wykaz rysunków 457
Wykaz tabel 465