WYBRANE ZAGADNIENIA Z BUDOWNICTWA OGÓLNEGO

Wybrane zagadnienia z budownictwa ogólnego
Jakub Miszczak, Iwona Szer, Elżbieta Habiera-Waśniewska, Monika Kaszubska

Redakcja naukowa

Jacek Szer

Książka dotyczy obowiązujących przepisów w obszarze budownictwa, w szczególności zasad projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych. Kluczowym elementem jest zapewnienie bezpieczeństwa w procesie budowlanym, co regulowane jest przez przepisy Prawa budowlanego, szczególnie art. 5, który określa wymagania dotyczące projektowania, budowy i użytkowania obiektów. Autorzy podkreślają znaczenie wspomagania komputerowego w projektowaniu, jednak odpowiedzialność za ewentualne błędy spoczywa na projektantach, a nie twórcach oprogramowania. Książka skierowana jest do początkujących projektantów, studentów oraz osób odpowiedzialnych za utrzymanie obiektów budowlanych.

SPIS TREŚCI
1. Wstęp 5
2. Wprowadzenie 7
3. Wartości charakterystyczne obciążeń stałych. 9
3.1. Ciężary objętościowe wybranych wyrobów budowlanych 11
3.2. Podstawowy podział obciążeń 15
4. Wartości charakterystyczne obciążeń zmiennych 35
4.1. Wartości charakterystyczne obciążeń zmiennych użytkowych 35
4.2. Wartości charakterystyczne obciążenia śniegiem 36
4.3. Wartości charakterystyczne obciążenia wiatrem 45
5. Zasady przyjmowania wartości obliczeniowej obciążeń 60
5.1. Stan graniczny nośności – SGN 60
5.2. Stan graniczny użytkowalności – SGU 62
5.2.1. Konstrukcje żelbetowe 62
5.2.2. Konstrukcje drewniane. 63
5.2.3. Konstrukcje stalowe 63
5.3. Niezawodność konstrukcji 64
6. Zbieranie obciążeń na fundamenty 76
7. Projektowanie stropów i stropodachów 83
7.1. Rodzaje stropów 83
7.1.1. Wybrane stropy dawniej stosowane 83
7.1.2. Wybrane stropy obecnie stosowane 86
7.1.3. Stropy na belkach drewnianych 91
7.2. Rodzaje stropodachów 95
7.3. Rozpiętości efektywne belek stropowych i minimalne głębokości
oparcia stropów na podporach 100
7.3.1. Stropy żelbetowe, w tym belki stropów gęstożebrowych 100
7.3.2. Stropy na belkach drewnianych 102
7.3.3. Stropy na belkach stalowych 104
7.4. Przyjmowanie schematu statycznego 105
7.5. Przykłady wymiarowania stropów i stropodachów 106
8. Projektowanie konstrukcji drewnianych 152
8.1. Informacje ogólne 152
8.2. Zasady wymiarowania konstrukcji drewnianych 155
8.3. Przykłady obliczeniowe 164
9. Projektowanie konstrukcji murowych 191
9.1. Informacje ogólne 191
9.2. Zasady wymiarowania ścian obciążonych głównie pionowo 195
9.3. Przykłady obliczeniowe 203
10. Podsumowanie 220
11. Bibliografia. 221

1. Wstęp
Obowiązujące przepisy w obszarze budownictwa normują działalność doty-
czącą: projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych. Klu-
czowym elementem jest zapewnienie bezpieczeństwa w procesie budowlanym.
Prawo budowlane w art. 5. określa wymagania, jakie powinien spełniać obiekt
budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim
urządzeniami budowlanymi, odnoszącymi się do jego projektowania, budowy,
użytkowania i utrzymywania. Przepis ten mówi, że mając na uwadze przewidy-
wany okres jego użytkowania oraz wymagania określone w przepisach, w tym
techniczno-budowlanych, a także kierując się zasadami wiedzy technicznej, należy
zapewnić spełnienie:
− wymagań podstawowych dotyczących: nośności i stateczności konstrukcji,
bezpieczeństwa pożarowego, higieny, zdrowia i środowiska, bezpieczeń-
stwa użytkowania i dostępności obiektów, ochrony przed hałasem, oszczęd-
ności energii i izolacyjności cieplnej, zrównoważonego wykorzystania
zasobów naturalnych;
− warunków użytkowych zgodnych z przeznaczeniem obiektu, w szczególności
w zakresie: zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do
potrzeb, w energię cieplną i paliwa (przy założeniu efektywnego wykorzystania
tych czynników), usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów, możliwości
dostępu do usług telekomunikacyjnych;
− możliwości utrzymania właściwego stanu technicznego;
− niezbędnych warunków do korzystania z obiektów użyteczności publicznej
i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne;
− warunków bezpieczeństwa i higieny pracy;
− ochrony ludności zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej;
− ochrony obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych
ochroną konserwatorską;
− odpowiedniego usytuowania na działce budowlanej;
− poszanowania, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych
interesów osób trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej;
− warunków bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na terenie
budowy.
W czasach wszechobecnego wspomagania komputerowego projektanci nie
mogą obyć się już bez programów umożliwiających prawidłowy dobór wielkości
przekrojów elementów konstrukcyjnych wykonanych z założonych materiałów
budowlanych, takich jak: stal, żelbet, drewno czy cegła.
Należy jednak pamiętać, że to nie autorzy oprogramowania, ale projektanci
z niego korzystający ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki ewentualnych
błędów projektowych.
Niezależnie od konieczności manualnego opanowania umiejętności korzysta-
nia z programów obliczeniowych ważne jest posiadanie wiedzy, która pozwoli na
oszacowanie poprawności otrzymanych wyników.
Pozwoli to również na prawidłowe dobranie materiału, z którego wykonana
zostanie konstrukcja, zdefiniowanie modelu obliczeniowego, przyłożenie do tego
modelu obciążeń, a następnie wybór odpowiednich schematów obliczeniowych
udostępnianych w danym programie, które prowadzą do otrzymania ostatecznych
wyników.
Zamierzeniem autorów jest, aby publikacja dotarła do jak najszerszego grona
czytelników stojących na początku drogi projektanta czy studenta kierunków
budowlanych. Autorzy liczą również na zainteresowanie osób zajmujących się utrzy-
maniem obiektów budowlanych w celu właściwej oceny problemów technicznych.
dr hab. inż. Jacek Szer, prof. PŁ