BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Spis treści

1. 1           Klasyfikacja i identyfikacja pojazdów samochodowych  7

1. 1.1         Podstawowe definicje i podział pojazdów samochodowych  7

1. 1.2         Zadania i ogólna budowa układów konstrukcyjnych podwozia  11

1. 1.3         Identyfikacja pojazdów – tabliczki znamionowe i numer VIN  14

1. 1.4         Charakterystyka techniczna pojazdów samochodowych  17

1. 1.5         Sprawdzenie wiadomości  18

1. 2           Podstawy eksploatacji, obsługi i naprawy pojazdów samochodowych  20

1. 2.1         Ogólne wiadomości o procesie zużywania się pojazdów i ich elementów  20

1. 2.1.1      Rodzaje tarcia  21

1. 2.1.2      Smarowanie elementów współpracujących  22

1. 2.1.3      Rodzaje i przebieg zużywania się części  23

1. 2.2         Obsługa techniczna  27

1. 2.2.1      Podstawowe zasady obowiązujące podczas wykonywania obsługi i napraw pojazdów  28

1. 2.2.2      Zakres czynności obsługowych  29

1. 2.2.3      Zagrożenia dla środowiska związane z obsługą, naprawą i użytkowaniem pojazdu   32

1. 2.3         Badania diagnostyczne  34

1. 2.4         Naprawy zespołów i części pojazdów  37

1. 2.4.1      Mycie pojazdów, ich zespołów i części  38

1. 2.4.2      Demontaż i montaż  38

1. 2.4.3      Narzędzia i przyrządy stosowane podczas demontażu i montażu  40

1. 2.4.4      Metody weryfikacji części  45

1. 2.4.5      Metody regeneracji części  46

1. 2.5         Sprawdzenie wiadomości  46

1. 3           Podstawowe wiadomości o silnikach spalinowych  48

1. 3.1         Klasyfikacja tłokowych silników spalinowych  48

1. 3.2         Parametry konstrukcyjne silnika tłokowego  50

1. 3.3         Zasada działania silnika czterosuwowego i dwusuwowego  52

1. 3.4         Proces spalania w silnikach  59

1. 3.4.1      Paliwa silnikowe  59

1. 3.4.2      Teoria spalania  61

1. 3.4.3      Przebieg spalania w silnikach ZI  62

1. 3.4.4      Komory spalania silników ZI  63

1. 3.4.5      Przebieg spalania w silnikach ZS  65

1. 3.4.6      Komory spalania silników ZS  66

1. 3.4.7      Spaliny silnika  68

1. 3.5         Parametry pracy i charakterystyki silników  71

1. 3.5.1      Parametry pracy silnika  71

1. 3.5.2      Charakterystyki silników  72

1. 3.6         Sprawdzenie wiadomości  74

1. 4           Budowa silników spalinowych  75

1. 4.1         Kadłuby i głowice  75

1. 4.1.1      Konstrukcja kadłubów  75

1. 4.1.2      Konstrukcja głowic  80

1. 4.2         Układ korbowy  84

1. 4.2.1      Budowa układu korbowego  85

1. 4.2.2      Konstrukcja elementów układu korbowego  87

1. 4.3         Układ rozrządu  97

1. 4.3.1      Budowa układu rozrządu  97

1. 4.3.2      Konstrukcja elementów układu rozrządu  100

1. 4.3.3      Zmienne fazy rozrządu i zmienne wzniosy zaworów  109

1. 4.4         Układy zasilania silników o zapłonie iskrowym  112

1. 4.4.1      Wtryskowy układ zasilania  113

1. 4.4.2      Układ zasilania gazem LPG  133

1. 4.5         Układy zasilania silników o zapłonie samoczynnym  140

1. 4.5.1      Wprowadzenie  140

1. 4.5.2      Układy zasilania z pompami wtryskowymi  142

1. 4.5.3      Układy wtryskowe z pompowtryskiwaczami  151

1. 4.5.4      Układy wtryskowe z indywidualnymi zespołami wtryskowymi  154

1. 4.5.5      Zasobnikowy układ wtryskowy Common Rail  155

1. 4.5.6      Elektroniczny system sterowania pracą silnika o zapłonie samoczynnym  163

1. 4.5.7      Świece żarowe  164

1. 4.6         Układ chłodzenia  166

1. 4.6.1      Pośredni układ chłodzenia  167

1. 4.6.2      Bezpośredni układ chłodzenia  179

1. 4.7         Układ smarowania  181

1. 4.7.1      Wiadomości wstępne  181

1. 4.7.2      Obiegowo-ciśnieniowy układ smarowania  182

1. 4.8         Układy dolotowe i wylotowe  193

1. 4.8.1      Układ dolotowy  194

1. 4.8.2      Układ doładowania  195

1. 4.8.3      Układ wylotowy  206

1. 4.8.4      Układ oczyszczania spalin  209

1. 4.8.5      Układ recyrkulacji spalin  217

1. 4.9         Sprawdzenie wiadomości  218

1. 5           Napędy alternatywne pojazdów samochodowych  219

1. 5.1         Napęd elektryczny pojazdów samochodowych  219

1. 5.2         Napęd silnikiem spalinowym zasilanym paliwem CNG  226

1. 5.3         Napęd silnikiem spalinowym o tłoku obrotowym  230

1. 5.4         Napęd turbinowy  232

1. 5.5         Sprawdzenie wiadomości  234

1. 6           Układ przeniesienia napędu  235

1. 6.1         Rodzaje układów przeniesienia napędu 235

1. 6.2         Sprzęgła samochodowe  237

1. 6.3         Skrzynki biegów  249

1. 6.3.1      Zadania, rodzaje i zasada działania skrzynek biegów  249

1. 6.3.2      Mechaniczne stopniowe skrzynki biegów o osiach stałych, stosowane w samochodach osobowych  253

1. 6.3.3      Hydromechaniczne, stopniowe, automatyczne skrzynki biegów o osiach obracających się  269

1. 6.3.4      Mechaniczne, bezstopniowe, sterowane automatycznie skrzynki biegów  288

1. 6.4         Wały napędowe i przeguby  290

1. 6.4.1      Budowa i zadania wałów napędowych  290

1. 6.4.2      Rodzaje i zadania przegubów  293

1. 6.5         Przekładnie główne i mechanizmy różnicowe  299

1. 6.5.1      Budowa i zadania przekładni głównej  300

1. 6.5.2      Budowa i zadania mechanizmu różnicowego  304

1. 6.5.3      Budowa i zadania obudowy mostu napędowego  312

1. 6.6         Półosie i piasty kół napędowych  312

1. 6.7         Napęd na cztery koła  319

1. 6.8         Sprawdzenie wiadomości  327

1. 7           Układ hamulcowy  331

1. 7.1         Rodzaje układów hamulcowych  331

1. 7.2         Ogólna budowa i zasada działania układu hamulcowego  333

1. 7.3         Hamulce bębnowe  334

1. 7.4         Hamulce tarczowe  340

1. 7.5         Mechanizmy uruchamiające hamulce  349

1. 7.5.1      Mechanizm hydraulicznego uruchamiania hamulca zasadniczego  349

1. 7.5.2      Mechanizm elektrohydraulicznego (EHB) i elektromechanicznego (EMB) uruchamiania hamulców  360

1. 7.5.3      Mechanizmy uruchamiające hamulec postojowy  363

1. 7.6         Układy zapobiegające blokowaniu kół samochodu  368

1. 7.7         Sprawdzenie wiadomości  374

1. 8           Układ kierowniczy  376

1. 8.1         Wiadomości wstępne  376

1. 8.2         Budowa układu kierowniczego  377

1. 8.2.1      Mechanizm kierowniczy  378

1. 8.2.2      Mechanizm zwrotniczy  390

1. 8.2.3      Mechanizmy wspomagania układu kierowniczego  396

1. 8.3         Parametry diagnostyczne określające ustawienie kół i osi pojazdu  400

1. 8.3.1      Zbieżność kół  401

1. 8.3.2      Kąt pochylenia koła  403

1. 8.3.3      Kąt pochylenia osi sworznia (obrotu) zwrotnicy  403

1. 8.3.4      Kąt wyprzedzenia osi sworznia (obrotu) zwrotnicy  404

1. 8.3.5      Kąty skrętu kół kierowanych (kontrolne i maksymalne)  405

1. 8.3.6      Sumaryczny luz układu kierowniczego  406

1. 8.3.7      Opory skrętu kół kierowanych  406

1. 8.4         Specjalne układy kierownicze  406

1. 8.5         Aktywne układy kierownicze  409

1. 8.6         Sprawdzenie wiadomości  413

1. 9           Układ jezdny  414

1. 9.1         Układ zawieszenia  414

1. 9.1.1      Rodzaje zawieszeń pojazdów  414

1. 9.1.2      Zawieszenia ze stalowymi elementami sprężystymi  422

1. 9.1.3      Zawieszenia z elementami sprężystymi z gumy i tworzyw sztucznych  436

1. 9.1.4      Zawieszenia z pneumatycznymi elementami sprężystymi  437

1. 9.1.5      Zawieszenia hydropneumatyczne  446

1. 9.1.6      Aktywne zawieszenia elektromagnetyczne  452

1. 9.1.7      Zawieszenia półaktywne z regulacją tłumienia  453

1. 9.2         Koła  454

1. 9.2.1      Budowa i rodzaje ogumienia  456

1. 9.2.2      Oznaczenia opon  466

1. 9.2.3      Wymagania w stosunku do ogumienia  471

1. 9.2.4      Obręcze  475

1. 9.2.5      Układ kontroli ciśnienia i centralnego pompowania kół  478

1. 9.3         Sprawdzenie wiadomości  481

1. 10         Ramy  482

1. 10.1       Budowa i zadania ram  482

1. 10.2       Sprawdzenie wiadomości  487

1. 11         Nadwozia pojazdów samochodowych  489

1. 11.1       Wiadomości wstępne  489

1. 11.2       Nadwozia samochodów osobowych i pochodnych  490

1. 11.2.1    Podział nadwozi  490

1. 11.2.2    Budowa nadwozi  498

1. 11.3       Nadwozia autobusów  504

1. 11.3.1    Podział nadwozi autobusów  504

1. 11.3.2    Budowa nadwozi autobusów  506

1. 11.4       Nadwozia samochodów ciężarowych  507

1. 11.4.1    Kabiny  507

1. 11.4.2    Nadwozia użytkowe uniwersalne  509

1. 11.4.3    Nadwozia użytkowe specjalizowane  511

1. 11.4.4    Nadwozia użytkowe wymienne  512

1. 11.5       Nadwozia samochodów ciężarowych specjalnych  514

1. 11.6       Sprawdzenie wiadomości  514

1. 12         Przyczepy i naczepy  516

1. 12.1       Przyczepy  516

1. 12.2       Naczepy  518

1. 12.3       Sprawdzenie wiadomości  522

1. 13         Motocykle  523

1. 13.1       Rodzaje motocykli  523

1. 13.2       Ogólna budowa motocykla  527

1. 13.3       Sprawdzenie wiadomości  540

1. 14         Układy bezpieczeństwa i komfortu jazdy  541

1. 14.1       Układy bezpieczeństwa czynnego i komfortu jazdy  541

1. 14.2       Układy bezpieczeństwa biernego  563

1. 14.3       Sprawdzenie wiadomości  582

1. Bibliografia  583

1. Rozwiązania testów kontrolnych 590