CYWILIZACYJNE ZANIECZYSZCZENIA WÓD PODZIEMNYCH W POLSCE

Aby dobrze chronić wody podziemne, personel zaangażowany w problematykę ochrony ujęć powinien znać wiele różnych konkretnych przykładów zanieczyszczeń, a nie tylko bazować na uogólnionej wiedzy. Upublicznione informacje o zanieczyszczeniach i skażeniach wód podziemnych są bardzo skromne i najczęściej stanowią doniesienia ogólne, nieopisujące wydarzeń, ich tła i okoliczności w jakich powstały. Dokładniejsze poznanie pozwala zrozumieć przebieg i rozmiary skażenia wód, jakie się wydarzyły. Jak wiadomo, ochrona ujęć jest umiejętnością wymagającą przezorności i szerokiej wiedzy, a tę trzeba gromadzić poznając różne przykłady. Dlatego dla Czytelników tej publikacji, spośród około 2000 enuncjacji dotyczących wód podziemnych, zostały wybrane najciekawsze lub charakterystyczne przykłady zanieczyszczeń, cechujące się różnym rozprzestrzenieniem, odmiennymi przyczynami i wystąpieniem w różnych środowiskach. W większości są to informacje o zanieczyszczeniach jakie miały miejsce w drugiej połowie XX wieku, będących wynikiem niedbałości o środowisko z powodu intensywnego rozwoju produkcji przemysłowej. W tym czasie zaniechano dbałości o środowisko i poczyniono wiele szkód, które powinny być zapisane ku przestrodze dla przyszłych pokoleń.

Spis treści::

1. Wprowadzenie
2. Ochrona wód podziemnych w Polsce
3. Rozwój cywilizacyjny kraju nie może pogarszać jakości wód podziemnych
4. Stanowisko Unii Europejskiej w sprawie zanieczyszczenia wód podziemnych
5. Kryteria przydatności wody do spożycia
6. Tło hydrogeochemiczne wód podziemnych
7. Klasy jakości wód podziemnych
8. Rodzaje emisji zanieczyszczeń
9. Zanieczyszczenia historyczne
10. Szczególna rola gleby w ochronie wód podziemnych
11. Infiltracja zanieczyszczeń przez nadkład poziomu wodonośnego
12. Monitoring lokalny i jego otwory obserwacyjne
13. Zanieczyszczenia wód podziemnych przez porzucone otwory studzienne
14. Incydentalne skażenia wód podziemnych spowodowane cieczami przewożonymi cysternami
15. .Powszechne zanieczyszczenie wód podziemnych azotanami
16. Powszechne zanieczyszczenie wód podziemnych farmaceutykami
17. Problem zanieczyszczenia wód podziemnych przez cmentarze
18. Przykłady różnych zanieczyszczeń wód podziemnych

18.1.Ogólna charakterystyka zebranych przykładów

18.2.Pochodzenie zanieczyszczeń, przyczyny emisji i ich szkodliwość

18.3.Warunki hydrogeologiczne i przemieszczanie się zanieczyszczeń

18.4.Miejsce składowania odpadów i problem oddzielenia chemikaliów od wód podziemnych

A. Przykłady zanieczyszczeń ujęć wody

A-1.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez zabudowę miejską

A-2.Zanieczyszczenie ujęcia wód podziemnych przez długotrwałą suszę

A-3.Zanieczyszczenie komunalnego ujęcia przez fałszywą wodę podziemną

A-4.Skażenie ujęcia wody podziemnej przez drenaż pól

B. Przykłady zanieczyszczeń pochodzących ze wsi i z rolnictwa

B-1.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez przydomowe oczyszczalnie ścieków z drenażem rozsączającym

B-2.Obszarowe zanieczyszczenie wód podziemnych przez rolnictwo i mieszkalnictwo wiejskie

B-3.Wielopunktowe zanieczyszczenie wód podziemnych azotanami przez gospodarstwa wiejskie

B-4.Obszarowe zanieczyszczenie wód podziemnych na wsi przez nadmierną liczbę przydomowych oczyszczalni ścieków

B-5.Zanieczyszczenie wody podziemnej przez zbyt intensywne nawożenie gnojowicą

B-6.Zanieczyszczenie wody podziemnej przez fermę zwierząt futerkowych

B-7.Zanieczyszczenia wód podziemnych przez pestycydy używane w rolnictwie

C. Przykłady zanieczyszczeń pochodzących z obiektów komunalnych

C-1.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez składowisko odpadów komunalnych

C-2.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez laguny ściekowe

D. Przykłady zanieczyszczeń pochodzących z przemysłu

D-1.Zanieczyszczenia wód podziemnych przez zbiorniki odpadów poflotacyjnych rudy miedzi

D-2.Zanieczyszczenie wody podziemnej przez hałdę odpadów powęglowych

D-3.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez składowisko popiołów elektrociepłowni

D-4.Zanieczyszczenie wody podziemnej przez zbyt intensywne nawadnianie ściekami przemysłu ziemniaczanego

D-5.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez leśną oczyszczalnię ścieków krochmalniczych

D-6.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez składowisko odpadów z zakładu chemicznego

D-7.Zanieczyszczenie wód podziemnych przez składowisko odpadów poprodukcyjnych zakładów koncentratów spożywczych

D-8.Niespodziewany wzrost zanieczyszczenia wody podziemnej spowodowany przez nieczynne składowisko chemikaliów

E. Przykłady zanieczyszczeń historycznych

E-1.Punktowe skażenie przez stację paliw płynnych

E-2.Skażenie przez duży depozyt ropopochodnych

E-3.Skażenie przez długotrwały wyciek węglowodorów (WWA i BTX) z zakładu

E-4.Skażenie przez długotrwały wyciek substancji chloroorganicznych (VOC) z zakładu

E-5.Składowisko substancji chemicznych skażające wody podziemne, rzeczne i morskie (zaliczone do „hot spot” przez Komisję Helsińską)

E-6.Połowiczna remediacja środowiska podziemnego skażonego przez nasycalnię

Parametry tła hydrogeochemicznego i dopuszczalnych stężeń wody do picia