PIERWSZA POMOC W NAGŁYCH WYPADKACH

SPIS TREŚCI
Wykaz najważniejszych skrótów 6
Zamiast wstępu 7
Od autora 8
Wprowadzenie 8
1. Podstawy prawne i wytyczne udzielania pierwszej pomocy 9
1.1. Podstawy prawne 9
1.2. Wytyczne 10
1.2.1. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji – 2005 10
1.2.2. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji – 2010 10
1.2.3. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji – 2015 11
1.2.4. Europejska Rada Resyscutacji – Wytyczne COVID-19 12
1.2.5. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji – 2021 14
2. Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia 15
2.1. Definicja pierwszej pomocy 15
2.2. Najczęstsze przyczyny stanów nagłych 15
2.3. Najczęstsze przyczyny utraty przytomności 16
2.3.1. Przyczyny neurologiczne 16
2.3.2. Przyczyny krążeniowe 17
2.3.3. Przyczyny oddechowe 17
2.3.4. Zatrucia 18
2.3.5. Przyczyny metaboliczne (zatrucia endogenne) 18
3. Organizacja akcji ratunkowej 20
3.1. Wezwanie pomocy 20
3.2. Bezpieczeństwo akcji ratunkowej 21
3.3. Apteczka pierwszej pomocy 23
3.4. Wsparcie psychologiczne 24
4. Układy warunkujące życie 25
4.1. Układ oddechowy 25
Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach4
4.2. Układ krążenia 26
4.3. Układ nerwowy 26
5. Podstawowe funkcje życiowe 27
5.1. Świadomość 27
5.2. Oddech 27
5.3. Krążenie 28
6. Najczęstsze przyczyny stanów nagłych pochodzenia urazowego 29
6.1. Rany 29
6.2. Krwotoki 30
6.2.1. Krwotok wewnętrzny 30
6.2.2. Krwotok zewnętrzny 30
6.2.3. Krwotok z nosa 31
6.3. Amputacja urazowa 32
6.4. Oparzenia i odmrożenia 32
6.4.1. Oparzenia termiczne 33
6.4.2. Oparzenia chemiczne 33
6.4.3. Porażenie prądem 33
6.4.4. Odmrożenia 35
6.5. Urazy kostne i stawowe 35
6.5.1. Skręcenie 35
6.5.2. Zwichnięcie 36
6.5.3. Złamania 36
6.5.3.1. Złamanie żuchwy 37
6.5.3.2. Złamanie kości miednicy 37
6.6. Uraz kręgosłupa 37
6.7. Złamania żeber 38
7. Stany zagrożenia życia związane z nagłym zachorowaniem 39
7.1. Atak astmy oskrzelowej 39
7.2. Padaczka (epilepsja) 39
7.3. Zawał serca 40
7.4. Cukrzyca 40
7.5. Omdlenie 41
5
Spis treści
7.6. Udar słoneczny 42
7.7. Udar cieplny 42
7.8. Wstrząs 43
7.8.1. Wstrząs hypowolemiczny (krwotoczny) 43
7.8.2. Wstrząs kardiogenny (sercowy) 44
7.8.3. Wstrząs anafilaktyczny (uczuleniowy) 45
8. Zaburzenia funkcji życiowych spowodowane zatruciami 46
8.1. Zatrucia pokarmowe 46
8.2. Zatrucia tlenkiem węgla 46
8.3. Zatrucia lekami 47
8.4. Zatrucie alkoholem 47
8.5. Zatrucia środkami żrącymi i rozpouszczalnikami organicznymi 48
8.6. Zatrucia środkami ochrony roślin 48
8.7. Zatrucia grzybami 49
9. Postępowanie w przypadkach pogryzień, ukąszeń i użądleń 50
9.1. Pogryzienia 50
9.2. Ukąszenia 50
9.3. Użądlenia 50
10. Postępowanie w przypadku ciał obcych 52
10.1. Zadławienie 52
10.2. Ciało obce w organizmie 55
11. Postępowanie w przypadku utonięcia 56
12. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 57
12.1. Podstawowe zasady resuscytacji osoby dorosłej (BLS) 58
12.2. Podstawowe zasady resuscytacji osoby dorosłej z wykorzystaniem
automatycznego defibrylatora (BLS/AED) 61
12.3. Podstawowe zasady resuscytacji kobiety w ciąży 65
12.4. Podstawowe zasady resuscytacji dzieci i niemowląt (PBLS) 65
12.4.1. Podstawowe zasady resuscytacji dziecka 65
12.4.2. Podstawowe zasady resuscytacji niemowlęcia 66
Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach6
13. Pozycje ułożeniowe 68
13.1. Pozycja bezpieczna 68
13.2. Pozycja na wznak 70
13.3. Ułożenie na wznak z poduszką pod kolanami 70
13.4. Ułożenie przeciwwstrząsowe 70
13.5. Ułożenie z uniesionym tułowiem 71
13.6. Ułożenie półsiedzące 71
14. Ewakuacja poszkodowanych 72
15. Psychologia akcji ratunkowej 74
16. Służba BHP wobec ochrony zdrowia 75
Zakończenie 77
Piśmiennictwo 78
Dokumenty źródłowe 79
Wykaz fotografii 80
Wykaz rysunków 81
Wykaz najważniejszych skrótów
AED – automatyczny defibrylator zewnętrzny
BLS – podstawowe zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych
BLS/AED – podstawowe zabiegi resuscytacyjne z wykorzystaniem AED
CPR – Centrum Powiadamiania Ratunkowego
ERC – Europejska Rada Resuscytacji
ILCOR – Międzynarodowy Komitet Porozumiewawczy ds. Resuscytacji
NZK – nagłe zatrzymanie krążenia
PBLS – podstawowe zabiegi resuscytacyjne u dzieci i niemowląt
RKO – resuscytacja krążeniowo-oddechowa
ŚOI – środki ochrony indywidualnej