PRZYWÓDZTWO W SWIECIE VUCA JAK BYĆ SKUTECZNYCH LIDEREM W NIEPEWNYM ŚRODOWISKU

Spis treści

Wstęp 13

Rozdział 1. Świat VUCA 15

• 1.1. Czym jest świat VUCA? 15
• 1.2. Światowe trendy mające wpływ na nowoczesne przywództwo 18
• 1.3. Działanie w świecie VUCA 22
  • 1.3.1. Stwórz przyszłość i wizję z jasnym poczuciem celu 22
  • 1.3.2. Zwiększ jakość podejmowanych decyzji 22
  • 1.3.3. Zmierz się z nieznanymi niewiadomymi (unknown unknowns) i zachowaj czujność („Wiedza o tym, czego nie wiesz, stanowi strategiczną przewagę” – Nassim Nicolas Thaleb) 27
  • 1.3.4. Wykorzystaj produktywną paranoję (miej nadzieję na najlepsze, ale planuj na najgorsze)… 28
  • 1.3.5. Myśl systemowo 28
  • 1.3.6. Rozwiń wiarygodny zespół strategicznych liderów 28
  • 1.3.7. Rozwijaj członków zespołów 29
  • 1.3.8. Rozwiń społeczny kapitał organizacyjny 29
  • 1.3.9. Stwórz kulturę wymiany wiedzy, innowacji, odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju 30
  • 1.3.10. Przeformułuj VUCA na VUCA PRIME 30
  • 1.3.11. Zrób test rzeczywistości – zbilansuj negatywy i pozytywy 31

Rozdział 2. Nowoczesne przywództwo w świecie VUCA 33

• 2.1. Czy potrzebujemy liderów nowego typu? 33
• 2.2. Przywództwo a zarządzanie versus przywództwo i zarządzanie 38
• 2.3. Różne typy przywództwa 40
  • 2.3.1. Przywództwo transakcyjne 41
  • 2.3.2. Przywództwo transformacyjne 41
  • 2.3.3. Przywództwo charyzmatyczne 43
  • 2.3.4. Przywództwo autentyczne 44
  • 2.3.5. Przywództwo sytuacyjne 45
  • 2.3.6. Przywództwo w organizacji uczącej się 48
  • 2.3.7. Przywództwo współdzielone 49
  • 2.3.8. Przywództwo służebne 49
  • 2.3.9. Remote leadership, czyli przywództwo na odległość 50
  • 2.3.10. Jak kształtować własną wizję przywództwa? 54
• 2.4. Samoświadomość lidera 55
  • 2.4.1. Co jest moją mocną stroną? 56
  • 2.4.2. Jak działam i pracuję? Co mnie motywuje? 60
  • 2.4.3. Jak się uczę? Test na określenie stylu uczenia się 62
  • 2.4.4. Jak pracuję z innymi? 64
  • 2.4.5. Jaki jest mój system wartości? 66
  • 2.4.6. Mój zawodowy SWOT 67
• 2.5. Od kolegi do szefa, czyli jak zarządzać zespołem po awansie 68
  • 2.5.1. Pułapki awansu 69
  • 2.5.2. Przejmowanie nowego zespołu w pięciu krokach 70
• 2.6. Rekrutowanie nowych członków zespołu 74
  • 2.6.1. Efektywny proces rekrutacyjny a rola lidera 74
  • 2.6.2. EVP – wartość dla kandydata 84
  • 2.6.3. CX – candidate experience 86
  • 2.6.4. Komunikacja z kandydatem podczas procesu rekrutacyjnego 87
  • 2.6.5. Informacja zwrotna dla kandydatów 89
  • 2.6.6. Fiasko procesu rekrutacyjnego 90
• 2.7. Zwycięski zespół w niepewnych czasach 91
  • 2.7.1. Model rozwoju zespołu w świecie VUCA 94
  • 2.7.2. Bezpieczeństwo psychologiczne w zespole priorytetem lidera 97
  • 2.7.3. Role w idealnym zespole, czyli model ról zespołowych 99
  • 2.7.4. Kiedy zespół nie funkcjonuje optymalnie? 103
  • 2.7.5. Pułapki pracy zespołowej 105
  • 2.7.6. Czym charakteryzuje się zwycięski zespół? 107
• 2.8. Efektywna komunikacja lidera w świecie VUCA 111
  • 2.8.1. Analiza transakcyjna (AT) antidotum na błędy komunikacyjne i ukryte agendy 111
  • 2.8.2. AT a skuteczna komunikacja 120
  • 2.8.3. AT i transakcje ukryte, czyli konflikty i gry organizacyjne 122
  • 2.8.4. Znaki rozpoznania i ich wpływ na efektywność 125
  • 2.8.5. Narzędzia i techniki efektywnej komunikacji 126
  • 2.8.6. Efektywne słuchanie w pracy lidera – nastawienie się na odbiór 128
  • 2.8.7. Porozumienie bez przemocy pomocne w efektywnej komunikacji lidera 129
  • 2.8.8. Komunikacja niewerbalna 133
  • 2.8.9. Jak efektywna jest Twoja komunikacja? 136
  • 2.8.10. Informacja zwrotna w świecie VUCA 139
  • 2.8.11. Przygotowanie do feedbacku 140
  • 2.8.12. Główne zasady udzielania feedbacku 141
  • 2.8.13. Modele udzielania feedbacku 144
  • 2.8.14. Trudne reakcje na konstruktywny feedback i sposoby radzenia sobie z nimi 145
  • 2.8.15. Typowe błędy w udzielaniu feedbacku 147
  • 2.8.16. Poszukiwanie feedbacku przez lidera 148
  • 2.8.17. Tworzenie wspierającej atmosfery zespołu poprzez komunikację 150
  • 2.8.18. Lider kształtujący kulturę feedbacku 151
• 2.9. Radzenie sobie z konfliktem w zespole i pomiędzy zespołami 152
  • 2.9.1. Jak skutecznie zarządzać konfliktem 153
  • 2.9.2. Strategie rozwiązywania konfliktów 158
• 2.10. Zaufanie podstawą przywództwa VUCA 162
  • 2.10.1. Warunki organizacyjne sprzyjające zaufaniu 163
  • 2.10.2. Czym skutkuje zaufanie i jego brak w zespole? 164
  • 2.10.3. Jak lider może wpłynąć na wzrost zaufania? 165
• 2.11. Motywowanie i angażowanie członków zespołu 167
  • 2.11.1. Zaangażowanie, czyli jak praca przekłada się na wizję organizacji 170
  • 2.11.2. Tworzenie warunków do tego, żeby zaangażowanie mogło zaistnieć 172
  • 2.11.3. Badanie motywacji w zespole – 12 pytań Gallupa 173
  • 2.11.4. Zwiększanie poczucia sensu pracy poprzez job crafting 175
• 2.12. Delegowanie – bolączka liderów 180
  • 2.12.1. Jak rozwinąć własne umiejętności delegowania? 181
• 2.13. Wspieranie innych w rozwoju priorytetem lidera 184
  • 2.13.1. Wspieranie zespołu w rozwoju jest opłacalne 184
  • 2.13.2. Dzielenie się wiedzą w organizacji poprawia efektywność 186
  • 2.13.3. Organizacja ucząca się odporna na VUCA 187
  • 2.13.4. Uczenie transformacyjne i oduczanie receptą na VUCA 190
  • 2.13.5. Inspiracje dla lidera w rozwijaniu innych 191

Rozdział 3. Zarządzanie zmianą i rozwój w kierunku zwinnej organizacji 195

• 3.1. Zwinność receptą na VUCA 195
• 3.2. Czym charakteryzuje się zwinność organizacyjna? 197
• 3.3. Jak osiągnąć przewagę konkurencyjną dzięki zwinności? 198
  • 3.3.1. A jak anticipate change – antycypuj zmianę 198
  • 3.3.2. G jak generate confidence – wykreuj pewność 200
  • 3.3.3. I jak initiate action – zainicjuj działanie 201
  • 3.3.4. L jak liberate thinking – uwolnij myślenie 202
  • 3.3.5. E jak evaluate results – oceń rezultaty 203
• 3.4. Kreowanie kultury zwinności 204
• 3.5. Transformacja organizacji w kierunku zwinności 205
  • 3.5.1. Pięć kroków do zwinnej transformacji 206
• 3.6. Zarządzanie zmianą w świecie VUCA 207
• 3.7. Planowana zmiana versus płynna zmiana – od agentów zmian do aktywatorów zmian 208
• 3.8. Zwinny proces zarządzania zmianą 209
• 3.9. Zwinny proces zarządzania zmianą – narzędzia 210
  • 3.9.1. Wgląd 210
  • 3.9.2. Opcje działań – na podstawie danych z etapu wglądu (1) generujemy jak największą ilość wariantów działania (opcji działań) 218
  • 3.9.3. Eksperymenty 220
  • 3.9.4. Monitorowanie wdrożenia zmiany 222
• 3.10. Zespół w trakcie zmiany, czyli wszystko byłoby dobrze, gdyby nie ludzie… 223
• 3.11. Reakcje na zmiany 224
• 3.12. Zawsze tak robiliśmy, czyli opór na zmiany 228
• 3.13. Rola lidera w zmianie 232
• 3.14. Skuteczna komunikacja w procesie zmiany 235
• 3.15. Jak uniknąć błędu wyniku we wdrażaniu zmiany? 238

Rozdział 4. Kompetencje liderów w świecie VUCA 253

• 4.1. Spis kompetencji lidera w świecie VUCA 253
  • 4.1.1. Radzenie sobie z niepewnością 253
  • 4.1.2. Podejmowanie decyzji 254
  • 4.1.3. Asertywność 254
  • 4.1.4. Podejmowanie inicjatywy 254
  • 4.1.5. Zdolności adaptacyjne 254
  • 4.1.6. Myślenie analityczne 255
  • 4.1.7. Rozwiązywanie problemów 255
  • 4.1.8. Opanowanie 255
  • 4.1.9. Zarządzanie konfliktem 256
  • 4.1.10. Etyka i wartości 256
  • 4.1.11. Organizacja pracy 256
  • 4.1.12. Kreatywność 256
  • 4.1.13. Łatwość uczenia się 257
  • 4.1.14. Przewodzenie zespołowemu uczeniu się 257
  • 4.1.15. Słuchanie innych 258
  • 4.1.16. Wytrwałość 258
  • 4.1.17. Krytyczne myślenie 258
  • 4.1.18. Współpraca 258
  • 4.1.19. Komunikacja 259
  • 4.1.20. Przywództwo 259
  • 4.1.21. Odwaga 259
  • 4.1.22. Przewodzenie zmianom 260
  • 4.1.23. Planowanie 260
  • 4.1.24. Budowanie efektywnych zespołów 260
  • 4.1.25. Zręczność interpersonalna 261
  • 4.1.26. Motywowanie innych 261
  • 4.1.27. Rozwój podwładnych 261
  • 4.1.28. Delegowanie 262
  • 4.1.29. Zręczność organizacyjna 262
  • 4.1.30. Relacje z innymi 262
  • 4.1.31. Zręczność polityczna 262
  • 4.1.32. Zręczność strategiczna 262
  • 4.1.33. Swobodna komunikacja z najwyższą kadrą zarządzającą 263
  • 4.1.34. Wywieranie wpływu 263
  • 4.1.35. Umiejętności prezentacji 263
  • 4.1.36. Rozwój własny 263
  • 4.1.37. Samoświadomość 263
  • 4.1.38. Samokontrola 264
  • 4.1.39. Dążenie do osiągnięć 264
  • 4.1.40. Wspieranie różnorodności 264
  • 4.1.41. Tworzenie więzi 264
  • 4.1.42. Przywództwo na odległość 265
  • 4.1.43. Zarządzanie wiedzą 265
  • 4.1.44. Odporność psychiczna 266
  • 4.1.45. Zaangażowanie 266
  • 4.1.46. Myślenie systemowe 266
  • 4.1.47. Poczucie pilności 267
  • 4.1.48. Radzenie sobie z kompleksowością 267
  • 4.1.49. Inteligencja emocjonalna 267
  • 4.1.50. Zarządzanie ryzykiem 268
  • 4.1.51. Elastyczność 268
  • 4.1.52. Ciekawość poznawcza 268
  • 4.1.53. Nadawanie sensu 268
  • 4.1.54. Ekologia w działaniu 269
  • 4.1.55. Przedsiębiorczość 269
  • 4.1.56. Zarządzanie relacjami z interesariuszami 269
  • 4.1.57. Komunikacja międzykulturowa 269
  • 4.1.58. Inspirowanie 270
  • 4.1.59. Kreowanie wspólnej wizji 270
  • 4.1.60. Negocjacje 270
  • 4.1.61. Świadomość biznesowa 270
  • 4.1.62. Wspieranie innowacji 271
  • 4.1.63. Wzmacnianie innych (empowerment) 271
  • 4.1.64. Transparentność 271
  • 4.1.65. Otwartość na informacje 272
  • 4.1.66. Zaawansowana dojrzałość 272
  • 4.1.67. Osobiste mistrzostwo 272
  • 4.1.68. Mądrość 272
  • 4.1.69. Zarządzanie kreatywnością 272
  • 4.1.70. Dbanie o zespół 273
  • 4.1.71. Integralność 273
  • 4.1.72. Współczucie 274

Źródła 275

O autorce 285